Αλέκος Συσσοβίτης, πολεμιστής της ζωής

H ζωή μας δεν είναι άχρωμη. Έχει συναντήσεις, εκπλήξεις, ξαφνικές εκρήξεις. Χάντρες πολύχρωμες. Συνάντησα πρόσφατα ένα διάσημο άνθρωπο που βρίσκεται στη σκιά. Μην ανησυχείτε, ξέρω τι λέω. Τον Αλέκο Συσσοβίτη δεν τον γνωρίζουμε ακόμα καλά. Δεν τον γνωρίζουμε όσο πρέπει και όπως πρέπει.
 Ο ίδιος υφαίνει το δικό του ανεξάρτητο νήμα. Κατευθύνει με ένστικτο και γνώση το σφυροκόπημά του, γνωρίζει καλά να κοινωνεί τη βαθύτερη ανάγκη του για τέχνη και να τη μετουσιώνει σε σώμα, σε ψυχή, σε πατρίδα.

Άνθρωπος αυτοδημιούργητος και αυτοδίδακτος, κατέχει ότι η καταξίωση δεν έρχεται δίχως η παλάμη να αγγίξει την τραχιά και καυτή ηφαιστειακή πέτρα. Δίχως η αδυσώπητη λάβα να σου κάψει τη σάρκα. Τολμά, λοιπόν. Τολμά υπέρ το δέον. H ζωή του αντιστέκεται στη ρηχή απλοποίηση, στη ρουτίνα και στη συνήθεια, στην πλήξη, στη στασιμότητα, στην άνευ ουσίας επανάληψη, στο βόλεμα. Έχει άποψη και αυτοέλεγχο. Τόλμη αρρενωπή, λάμψη γνήσιου Μακεδόνα, δίψα για περιπέτεια, βαθυστόχαστη μαγεία λόγου. 

Στάση ζωής και εξυπνάδα για αξιοποίηση των ευκαιριών. Τον είδα στο «Sunset Limited» του Cormac McCarthy, έργο σκληρό, ευθύ, ουσιώδες, βαθύ, αντρίκιο και τρυφερό μαζί. Στην κομψή και ανθρώπινη θεατρική γωνιά που έχει φτιάξει με τους συνεργάτες του. Καλύτερος ερμηνευτής φέτος από κάθε προηγούμενη φορά, πιστεύω. Μια αναπάντεχη φλέβα χρυσού.

Μπορεί να μην εντάσσεται, να μην ενσωματώνεται, να μην ανήκει σε θεατρικές εταιρείες. Ο Αλέκος Συσσοβίτης όμως έχει το χάρισμα του δημιουργού, έχει τον τρόπο να στηρίζει εαυτόν και αλλήλους. Κατεργάζεται το πάθος. Διαχειρίζεται συναισθηματικές χορδές. Χτίζει χερσότοπους. 

 Δουλεύει και διαρκώς εξελίσσεται. Ωριμάζει με ποιότητα. Πατάει σε βάσεις γερές που ο ίδιος με πείρα και αποκτημένη γνώση θέτει. Πολεμιστής της ζωής και του θεάτρου. Τι θα δείξει το μέλλον δεν ξέρω. Ούτε έχει σημασία για τον Αλέκο. Αναμένω μόνο και ελπίζω. Δεν τολμώ να πω πώς κερδίζεται ένα στοίχημα...

Διαβάστε τη συνέντευξη.

Τη φωτογράφηση πραγματοποίησε ο Δημήτρης Πιτσάκης.

* Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη. Το οικογενειακό μου περιβάλλον δεν είχε καμία σχέση με τα καλλιτεχνικά. Ο πατέρας μου ήταν σοβατζής στις οικοδομές και η μητέρα μου πλέκτρα, ράφτρα.

Τα καλοκαίρια…

* Άρχισα γύρω στα 17 μου να πηγαίνω τα καλοκαίρια για δουλειά στη Μύκονο. Μετά το στρατό συνέχισα για αρκετά χρόνια, καμιά δεκαριά.

Αναμνήσεις

* Μία ανάμνηση παιδική που θυμάμαι είναι που είμαι πολύ πιτσιρικάς και με έχει πάει ο μπαμπάς απέναντι από το σπίτι σε ένα πάρκο και έχω ένα μικρό τρίποδο ποδηλατάκι και παίζω σαν τρελός με το ποδηλατάκι, πολύ χαρούμενος, γιατί μου το έκανε δώρο. Και θυμάμαι πολύ έντονα τη μνήμη του μπαμπά μου, που δεν είναι εν ζωή, εκεί στην αλάνα σ’ αυτό το παιχνίδι… 

Τρεις αναμνήσεις θα σου πω: Την αδερφή μου να με βάζει μέσα σε ένα χάρτινο κιβώτιο, και να με σέρνει, και μετά το έκανα κι εγώ φυσικά στο διάδρομο της πολυκατοικίας. Είναι μία εικόνα που μου έχει μείνει έντονα. Είχαμε φτιάξει ένα ψεύτικο μεταφορικό μέσο. Και η τρίτη είναι τη μαμά μου να με πηγαίνει στις κούνιες, στην αλάνα, γιατί υπήρχαν οι αλάνες τότε, δεν υπήρχαν τα κομπιούτερ. Ήμασταν πιο πολύ του έξω, παρά μέσα του σπιτιού. Έχω από μια έντονη παιδική στιγμή και με τα τρία μέλη της οικογένειάς μου. Αυτά θυμάμαι.

Δουλειές

* Με το modeling ασχολήθηκα δύο χρόνια αλλά πιο πολύ νιώθω άνθρωπος των μπαρ. Έχω δουλέψει τέσσερα χρόνια ως DJ και καμιά δεκαριά χρόνια ως μπάρμαν. Στη Θεσσαλονίκη, στη Μύκονο και στην Αθήνα. Σε πολλά μαγαζιά, οπότε έχω πολύ έντονες αναμνήσεις από εκείνη την περίοδο, περισσότερες από ό,τι την περίοδο του modeling, που στο modeling πέρασα πολύ καλά και φυσικά δεν είναι μια δουλειά την οποία αποποιούμαι. 

Αλλά αυτές είναι οι μεγάλες χρονικές περίοδοι. Επίσης, από πιτσιρικά, ο μπαμπάς μου με είχε βάλει στις οικοδομές, από τα δεκατρία μου δούλευα μαζί του. Έχω δουλέψει σε συνεργεία αυτοκινήτων, τελείωσα μηχανικός αυτοκινήτων να φανταστείς και δεν πήρα καν το πτυχίο του μηχανικού. Αλλά έφτασα μέχρι τις εξετάσεις,που λένε. Δεν έχω φοιτήσει ούτε σε πανεπιστήμιο, ούτε φυσικά έχω κάνει σπουδές στην υποκριτική, είμαι αυτοδίδακτος.

Ο Γιώργος Πανουσόπουλος και ο Γιάννης Χουβαρδάς

* Ηθοποιό με έκανε κυριολεκτικά ο Γιώργος Πανουσόπουλος. Δηλαδή μου έδωσε το δικαίωμα να βρεθώ σε αυτή τη δουλειά, να πειραματιστώ, να δοκιμαστώ και να την αγαπήσω, έτσι μετά να την υποστηρίξω και να μην μπορώ να την αφήσω. Από κει και πέρα η φύση μου προφανώς τα καταφέρνει πάνω σε αυτή τη δουλειά. 

Οπότε για την ενασχόλησή μου με την ηθοποιία απ’ τη μία ήταν αφορμή ο Γιώργος Πανουσόπουλος και μετέπειτα από την άλλη ο Γιάννης Χουβαρδάς που με έβαλε στο θέατρο, στο «Αμόρε». Αυτοί οι δύο είναι ουσιαστικά που με έφεραν στην κάμερα και στη σκηνή. Πριν από αυτό, από την "Ελεύθερη Κατάδυση", την ταινία που έκανα με τον Πανουσόπουλο, παρακολουθούσα φανατικά ως καλός σινεφίλ το ανεξάρτητο κυρίως αμερικάνικο και ευρωπαϊκό σινεμά, αλλά φλέρταρα περισσότερο με το κάδρο και την εικόνα, άρα πιο πολύ μου άρεσε ίσως να ασχοληθώ με τη σκηνοθεσία, παρά με την υποκριτική. Το είχα όμως λίγο μεράκι. 

Έβλεπα τους ηθοποιούς κι έλεγα «τι ωραία που είναι»! Αλλά ντρεπόμουνα, φοβόμουνα και νόμιζα ότι απαιτούνται άλλου είδους ικανότητες για να μπορέσει κανείς να το κάνει.

Στα βαθιά νερά…

* Πολλές φορές έξω από τα πράγματα έχουμε μία επιφυλακτικότητα και μία φοβία γι’ αυτά κι όταν είμαστε μέσα, στα βαθιά νερά, αν καταφέρουμε να κολυμπήσουμε έχει καλώς, αν δεν τα καταφέρουμε θα πνιγούμε και θα βουλιάξουμε. Εγώ, αν μη τι άλλο, τόλμησα να δοκιμάσω το κολύμπι.

Το σήμερα

* Είμαι αισιόδοξος, είμαι και απαισιόδοξος, είμαι και οργισμένος, είμαι και νηφάλιος μ’ αυτά που συμβαίνουν σήμερα. Δεν μπορείς να είσαι ένα πράγμα. Υπάρχουν στιγμές που είσαι και απαισιόδοξος και αισιόδοξος, γιατί είναι η φύση μας τέτοια. Αν θα ήμασταν σε ένα από τα δύο ή θα αυτοκτονούσαμε ή θα ήμασταν επιπόλαιοι. Το να είσαι υπεραισιόδοξος σημαίνει ότι είσαι τυφλός. Όταν η πραγματικότητα είναι συγκεκριμένη και μια κοινωνία, ιστορικά μια χώρα, βρίσκεται σε μια περίοδο παρακμής, δεν μπορείς να είσαι εύχαρις, μέσα στην τρελή χαρά.

 Κι αν είσαι σημαίνει ότι δεν αφουγκράζεσαι καλά αυτό που γίνεται στον κόσμο γύρω σου. Άνθρωποι με αισθήματα είμαστε και επηρεαζόμαστε από αυτά που γίνονται. Από την άλλη μεριά νομίζω ότι ο άνθρωπος είναι πλασμένος να καταφέρει τα μέγιστα και επιζεί.

Θα υπάρξει κάποιο τίμημα

* Δεν πιστεύω ότι ζούμε τη χειρότερη περίοδο ως Έλληνες. Οι χειρότερες ήταν οι εμφύλιοι πόλεμοι, κι άλλου είδους πείνες. Απλώς τα τελευταία σαράντα χρόνια, ή τριάντα αν θέλεις, από το ‘70 και μετά ο Έλληνας είχε καλομάθει, ήταν σε μια ανοδική πορεία. Τώρα, επειδή του έχουν ταράξει τα ύδατα, νιώθει ότι βρίσκεται σε μια κινούμενη άμμο και θα τον καταπιεί. Δεν έχω την αίσθηση πλέον ότι ζούμε εποχές άλλες, εκτός από μία νέα τάση για μια παγκοσμιοποίηση, που αυτή η παγκοσμιοποίηση δεν θα γίνει ανώδυνα.

 Θα υπάρξει κάποιο τίμημα για όλο αυτό. Γιατί κάποτε ήμασταν τα κράτη με τα ήθη, τα έθιμά τους, τις γλώσσες τους και τα λοιπά, ξέρεις πιο αυτόνομα μεταξύ τους, ενώ τώρα καλούμεθα όλοι να ενοποιηθούμε. Αυτό θα έχει κάποιες αναταράξεις, οικονομικές, κοινωνικές, ατομικές. Σαφέστατα είναι μια μεταβατική περίοδος, κατά τη διάρκεια της οποίας ο άνθρωπος τρομάζει επειδή δεν γνωρίζει πώς γίνονται τα πράγματα.

Αν δεν δουλέψεις, δεν θα εξελιχθείς

* Σαφώς και είχα τύχη μέχρι τώρα. Το ότι δεν το είχα κατά νου, δεν το επιδίωκα από μικρός, να γίνω αυτό που είμαι και απλώς προέκυψαν τα πράγματα, σημαίνει ότι είχα και την εύνοια της τύχης. Αλλά επειδή είμαι του πενήντα πενήντα και στο ταλέντο και στη δουλειά που βάζει κάποιος και στην τύχη ή στη μοίρα του και στο πεπρωμένο, νομίζω ότι είναι ένας συνδυασμός πραγμάτων και η τύχη σε βάζει σε ένα χώρο αλλά εάν δεν δουλέψεις πάνω σε αυτό το χώρο κατόπιν, δεν πρόκειται να εξελιχθείς, θα σε πετάξει το σύστημα. Το ίδιο γίνεται και με το ταλέντο. Πολλοί ταλαντούχοι έχουν εξαφανιστεί κι άλλοι λιγότερο ταλαντούχοι έχουν δουλέψει κι έχουν πετύχει.

Ένα έργο με καταβολές αρχαίας τραγωδίας

* Το «Sunset Limited», το έργο που ανεβάζουμε στο "Faust" φέτος, και στο οποίο παίζω μαζί με τον Γιάννη Βούρο, είναι ένα έργο για δύο ανδρικούς ρόλους, που μιλάει για σκληρές αλήθειες. Σαν θεατή και σαν αναγνώστη με συγκινούν τα έργα που έχουν μια υπαρξιακή ανησυχία, ποιοι είμαστε, πού πάμε, πώς αντιμετωπίζουμε το άγνωστο, την αθανασία, αν υπάρχει ή δεν υπάρχει πίστη, αν υπάρχει ή δεν υπάρχει Θεός, παρόλο που είμαι λίγο αποστασιοποιημένος από όλο αυτό. 
Τα έργα που έχουν μια έντονη ζωντάνια μέσα τους και αυτή την υπαρξιακή προβληματική με αφορούν πολύ και συγκριτικά με τα υπόλοιπα που διάβαζα, αυτό το έργο το πιστεύω, επειδή έχει καταβολές αρχαίας ελληνικής τραγωδίας. Το έχουν πει και οι Αμερικανοί ηθοποιοί που το έχουν παίξει. Είναι ένα σκληρό έργο, ένα βαθύ έργο, ένα ουσιαστικό έργο. Με τραβάνε περισσότερο αυτά τα έργα.

Δύσκολο εγχείρημα

* Ήξερα ότι είναι ένα δύσκολο και επικίνδυνο εγχείρημα, γι’ αυτό και επιλέξαμε να κάνουμε αυτόν το χώρο, ο οποίος είναι σχετικά μικρός, χωράει ενενήντα άτομα. Δεν είναι μια μεγάλη σκηνή να έχεις την ανησυχία της εμπορικής επιτυχίας για να μπορέσεις να ανταπεξέλθεις στις ανάγκες. Είπαμε ότι θα φτιάξουμε ένα μικρό χώρο για να παρουσιάσουμε έργα που πραγματικά θέλουμε να επικοινωνήσουμε στον κόσμο. Οπότε πιστεύω ότι προσωπικά με αφορά.

Η ελπίδα και το φως

* Ως ηθοποιός ήταν και είναι ένα στοίχημά μου να παίξω ένα ρόλο κόντρα σε εμένα. Θα επέλεγα πιο εύκολα να παίξω το ρόλο του καθηγητή, γιατί πιο πολύ ταυτίζομαι με τη δική του την ιδιοσυγκρασία του και το δικό του τρόπο σκέψεως, παρά να παίξω το φανατικό πιστό στα θεία, ο οποίος από την άλλη μεριά υποστηρίζει την ελπίδα και το φως, κάτι που είναι κομμάτι του χαρακτήρα μου, αλλά ήθελα υποκριτικά να διανύσω αυτόν το δρόμο.

Πρόκληση ο ρόλος

* Ο ρόλος του Μαύρου ήταν πρόκληση αλλά σ’ αυτή τη δουλειά για να εξελιχθούμε πρέπει να κάνουμε πράγματα που θα μας πάνε παραπέρα, θα πρέπει να καταπιανόμαστε με έργα και ρόλους που δεν είναι τα συνήθη… Έτσι εξελίσσεται ο άνθρωπος, πιστεύω.

Ο Μαύρος

* Ο Μαύρος, που υποδύομαι στο «Sunset Limited», έχει χάσει τα παιδιά του. Υποθέτουμε ότι χαθήκανε σε μια μέρα, σ’ ένα μακελειό, όλη η οικογένειά του. Δεν το λέει πουθενά στο έργο ο Cormac McCarthy. Δεν τον αφορά τόσο τον καλό συγγραφέα αυτό. Τους ήρωες δεν τους έχει ονομάσει καν. 

Αφήνει τα βασικά στοιχεία να αιωρούνται σε μία προσωπική κατανάλωση, ο καθένας δηλαδή να πλάθει το δικό του ιστορικό. Ούτε ο καθηγητής ξέρουμε τι παρελθόν έχει. Εμείς έχουμε δημιουργήσει τις δικές μας ιστορίες, πάνω στην πρόβα, για τους χαρακτήρες. Αλλά ο συγγραφέας έχει επιλέξει να μη δίνει τέτοιου είδους λεπτομερείς αναφορές στο θεατή.

Πόνος και μοναξιά

* Στη ζωή πολλές φορές ερχόμαστε αντιμέτωποι με αδιέξοδες καταστάσεις. Σαφέστατα ο Μαύρος πονάει, γιατί έχει πολύ ισχυρά βιώματα. Όλη η οικογένειά του είναι ανύπαρκτη. Έχει ξεκληριστεί. Δεν έχει δικούς του ανθρώπους και στηρίγματα, έχει κάποιους φίλους, αλλά είναι άτομα με τα οποία δεν μπορεί να επικοινωνήσει ιδιαίτερα, γιατί είναι αλκοολικοί και πρεζάκια. Υπάρχει μια αίσθηση έντονης μοναξιάς μέσα του. Νιώθω ότι είναι λυτρωμένος, γιατί έχει περάσει τα μεγάλα κύματα και τις μεγάλες φουρτούνες, πραγματικά έχει βρει αποκούμπι το Θεό. Συνεχίζει όμως και έχει πολύ ισχυρά συναισθήματα, γι’ αυτό είναι και τόσο ευάλωτος με τον καθηγητή και θέλει να τον βοηθήσει και να τον σώσει. Αν δεν είχε πονέσει ή αν δεν πόναγε ακόμα, δεν θα του έδινε και τόσο μεγάλη προσοχή, θα τον άφηνε στο έλεός του τον άλλον.

Μεγάλη διαδρομή

* Καταρχάς ο ίδιος έχει δει το χάρο με τα μάτια του. Από τη στιγμή που πέρασε στην άλλη όχθη και επέστρεψε, γιατί αυτό συνέβη, εκτιμάει πολύ τη ζωή, το κάθε δευτερόλεπτο που είναι το μέγιστο δώρο στη ζωή μας, την αναπνοή μας και την ύπαρξη αυτή καθεαυτή. Και πραγματικά το εννοεί όταν λέει «δώσε το καλύτερο στο συνάνθρωπό σου». Οπότε αυτό τον θρέφει, τον κρατάει στη ζωή, του δίνει μια βαθύτατη ικανοποίηση, γιατί ασκεί ένα λειτούργημα. Είχε κάνει τα χείριστα κάποτε και κάνει τα μέγιστα τώρα για τους άλλους. 

Έχει κατακρεουργήσει, έχει κάνει φόνο, έχει χτυπήσει κόσμο πολύ και τώρα πλέον, επειδή ο ίδιος απειλήθηκε, απέκτησε μια γνώση, πήρε ένα μάθημα και έστρεψε την προσοχή του στον άλλον άνθρωπο. Διαβάζοντας του Έρμαν Έσσε ένα βιβλίο για τον Άγιο Φραγκίσκο, είδα πολλά κοινά σημεία και στοιχεία. Ένας άνθρωπος που είχε άλλη ζωή και τελικά κάποια στιγμή δίνεται εξ ολοκλήρου στους φτωχούς, βλέποντας και αγκαλιάζοντας το θείο. Είναι μία ιδιαίτερη διαδρομή, έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Δεν μπορώ να το κάνω εγώ, αλλά με ενδιαφέρει που το βιώνω σκηνικά.

Συνεργασίες

* Λόγω της ελλείψεως σπουδών, προσπαθούσα από την πρώτη φορά που έπαιξα στο θέατρο, να βρίσκομαι δίπλα σε μεγάλους θεατράνθρωπους για να διδάσκομαι επί σκηνής, πράγμα το οποίο φυσικά έχει πολύ μεγάλο κόστος, γιατί τα λάθη σου τα βιώνεις, εκθέτοντας τον εαυτό σου στο θεατή. Δεν έχω περάσει τη διαδικασία των τεσσάρων χρόνων μέσα από σχολές, να πάρω μία τεχνική κατάρτιση. Στην πρώτη μου δουλειά δούλεψα με τη Μάγια Λυμπεροπούλου που πραγματικά ήταν μια πολύ μεγάλη δασκάλα. Δούλεψα με τον Αντώνη Καφετζόπουλο, τον Άρη Λεμπεσόπουλο, τον Δημήτρη Οικονόμου, τον Μάνο Βακούση. Απ’ όλους αυτούς πήρα. 

Έχω συνεργαστεί με τη Ρούλα Πατεράκη, που μ’ έχει σκηνοθετήσει, κι έχω πάρει πάρα πολλά. Έχω παίξει με τον Γιώργο Κιμούλη που ήταν μεγάλο μάθημα για μένα. Έχω παίξει με τον Κώστα Αρζόγλου και από κάθε ηθοποιό με τον οποίο έπαιζα, προσπαθούσα να πάρω πράγματα. Aπό τον Τάκη Χρυσικάκο που έπαιζα πέρυσι, από τον Γιάννη Βούρο, που παίζω φέτος, παίρνω τα μέγιστα. Κι  άλλους πολλούς και θα αδικήσω κάποιους γιατί έχω βρεθεί σε δεκαπέντε παραστάσεις.
 Έπαιξα στον «Ορέστη» με τον Λάζαρο Γεωργακόπουλο και τη Λυδία Φωτοπούλου. Επίσης αισθάνομαι τυχερός που είχα και πολύ άξιους σκηνοθέτες να με κατευθύνουν, τον Γιάννη Χουβαρδά, τον Σλόμπονταν Ουνκόφσκι, το φίλο μου τον Σωτήρη Καραμεσίνη, ένα νέο αλλά πολλά υποσχόμενο σκηνοθέτη και άλλους πολλούς.

Η σκηνοθέτις της παράστασής μας

* Για την Άσπα Καλλιάνη, που μας σκηνοθετεί στο «Sunset Limited», έχω να πω τα καλύτερα. Είναι η πρώτη της σκηνοθετική δουλειά. Ήταν η βοηθός του Γιάννη Βούρου και συνεχίζει και είναι όταν χρειαστεί. Το αγάπησε το έργο και με πολύ μεγάλο μεράκι μας βοήθησε, μας κατεύθυνε στο λόγο και στην κίνηση, είναι ευφάνταστη και πολύ τίμια στη δουλειά της. Επίσης σου αφήνει το δικαίωμα να μπορέσεις να αυτοσχεδιάσεις και να κάνεις πράγματα διαφορετικά. Μέσα από τους αυτοσχεδιασμούς, που η ίδια τους προκάλεσε, πήρε αυτά που εμείς δώσαμε και τα ενέταξε στο έργο και έτσι η σκηνοθεσία είχε και μια γραμμή μέσα από τα δικά μας βιώματα, μέσα από τις δικές μας συμπεριφορές. Άρα παντρεύτηκαν αυτά τα δύο πράγματα και μας έκανε καλό.

Καλό μυαλό και βαθιά ψυχή

* Επειδή το θέατρο και η υποκριτική έχει να κάνει περισσότερο με το μυαλό παρά με το συναίσθημα, ένας ηθοποιός όταν είναι ευφυής έχει μεγαλύτερα όπλα στα χέρια του. Απ’ την άλλη μεριά, μπορεί η μεγάλη εξυπνάδα να σου στερήσει την ελευθερία και τον αυθορμητισμό ενός χαρακτήρα άλλου. Το ζητούμενο είναι να έχει κανείς ισχυρή φαντασία, τώρα αν αυτό προέρχεται από την ψυχή ή από το μυαλό, δεν το γνωρίζω. Φαίνεται ότι είναι λειτουργία του εγκεφάλου, όμως. Ο τέλειος συνδυασμός θα ήταν να μπορούσε κανείς να έχει και τα δύο στα χέρια του. Ένα καλό μυαλό και μια βαθιά ψυχή και να μπορεί να προσφέρει μία από το ένα και μία από το άλλο.

Βιώματα και συμπεριφορές

* Αν ως άνθρωπος έχεις πολλά βιώματα, ακόμα καλύτερα. Υπάρχουν όμως και πολλοί καλλιτέχνες, και συγγραφείς επίσης, που δεν έχουν βιώματα έντονα, αλλά έχουν πολύ καλή φαντασία και είναι καλοί παρατηρητές. Επομένως μπορεί να είναι αντικοινωνικότατοι, εσωστρεφείς και μονόχνοτοι και να έχουν εν τούτοις πολύ ισχυρό το στοιχείο της παρατήρησης πάνω τους, ώστε να γίνονται σφουγγάρια της συμπεριφοράς των άλλων ανθρώπων. 

Εγώ δεν είμαι τόσο τέτοιος άνθρωπος, είμαι περισσότερο βιωματικός χαρακτήρας και προσπαθώ να αντλήσω από τον ίδιο μου τον εαυτό. Δεν είμαι ο καλός μίμος που θα δω και καρμπόν θα καταγράψω τη συμπεριφορά κάποιου άλλου. Αναφορές γίνονται, γιατί πραγματικά όλοι είμαστε όντα που ζούμε σε κοινωνίες, άρα επηρεαζόμαστε από τις συμπεριφορές των άλλων και τις καταγράφουμε και το στοιχείο της μίμησης είναι η αρχή του θεάτρου. Αυτό κάνουμε όλοι μας, μιμούμαστε τις ζωές των άλλων, για να τους δείξουμε και να καταλάβουνε ποιοι είναι οι ίδιοι.

Παρελθόν

* Θα έλεγα ότι υπάρχουν πολλά στοιχεία τα οποία έχω επικαλεστεί από το παρελθόν μου. Αλλά νομίζω ότι ο κάθε ηθοποιός έχει όπλα από το παρελθόν του και μπορεί να τα φέρει στη σκηνή.

Τα μέσα ενημέρωσης

* Κάποιοι τα αφορούν τα μέσα ενημέρωσης, κάποιοι άνθρωποι τα απασχολούν. Δεν μπορούν να έχουν καταρχάς όλοι την πρόσβαση σ’ αυτό το χώρο, επιλεκτικά κάποιοι διαλέγονται. Από την άλλη μεριά όμως, το γεγονός ότι δεν έχω σπουδάσει, δεν με φέρνει πολύ εύκολα και μέσα στο χώρο, το θεατρικό χώρο, μέσα σ’ αυτό το κύκλωμα. Δεν είμαι  από τους ανθρώπους που έχουν την εύνοια των κυκλωμάτων, γιατί και η δουλειά μας έχει τα δικά της κυκλώματα.
 Οπότε, ναι μεν μου γίνεται εύκολα μια προβολή λόγω κάποιας δημοσιότητας που σαφέστατα έχω από πετυχημένες δουλειές, έχω όμως να πληρώσω κι ένα άλλο τίμημα, ότι δεν είμαι μέσα στη θεατρική αγορά γιατί δεν έχω υπηρετήσει τις σπουδές του θεάτρου, που θα με φέρνανε τελειώνοντας μια σχολή πιο εύκολα μέσα στα πράγματα. Σ’ έχουν παρατηρήσει οι καθηγητές σου καθώς είσαι στη σχολή, άρα θα σε χρησιμοποιήσουν σε κάποια δουλειά. 

Είναι πιο εύκολο να ξεκινήσεις να δουλεύεις όταν προέρχεσαι από μια σχολή. Λοιπόν ακόμα και τώρα, δηλαδή ύστερα από 18 χρόνια που ασχολούμαι με αυτή τη δουλειά, βλέπω ότι συγκριτικά με άλλους συνομήλικούς μου που έχουν περάσει αυτό το στάδιο, μέσα από τις σχολές, εκείνους τους ευνοεί πιο πολύ η θεατρική αγορά από εμένα. Εγώ έπρεπε βλέπεις να ανεξαρτητοποιηθώ και να χαράξω το δικό μου δρόμο για να κάνω πράγματα τα οποία πραγματικά θέλω. Άλλοι δεν το χρειάζονται αυτό και δέχονται και περισσότερες προτάσεις. Οπότε κάτι έχω κερδίσει, κάτι έχω χάσει.

Παραγωγή

* Η πρώτη μου παραγωγή ήταν ο «Εραστής» του Χάρολντ Πίντερ. Προέκυψε από την πρόσκληση ενός φίλου σκηνοθέτη, που για μένα ήταν πρόκληση, ο οποίος πραγματικά ήθελε να δουλέψει μαζί μου και είχαμε πάρει αυτό το έργο, το είχαμε διαβάσει. Μου άρεσε πολύ και το επέλεξα από το να περιμένω να έρθει μία πρόταση από κάπου αλλού. Έπρεπε να κάνω το δικό μου βήμα, τουλάχιστον για μία παραγωγή. Ήταν μια εμπειρία την οποία πραγματικά χάρηκα. Και τη βίωσα καλλιτεχνικά πολύ καλά και ήταν κι ένα μάθημα για μένα. Πώς στέκομαι, δηλαδή, στη θεατρική αγορά. Με την πάροδο του χρόνου και παίζοντας σε διάφορα έργα, μου γεννήθηκε περισσότερο η ανάγκη μιας θεατρικής στέγης, όπου θα υπάρχουν και οι πρωτοβουλίες να κάνουμε δικές μας παραγωγές.

Αυτογνωσία

* Η δουλειά μας είναι ένα ταξίδι αυτογνωσίας. Μαθαίνω τον εαυτό μου τον ίδιο, ανάλογα με το πώς φέρομαι με τον κάθε άνθρωπο με τον οποίο θα συναναστραφώ, από τους συνεταίρους μου, από τον κόσμο τον οποίο εξυπηρετούμε εδώ σ’ αυτό τον πολυχώρο που έχουμε κάνει (σ.σ. το «Faust»), από τη συνεργασία στο θέατρο με τους σκηνοθέτες, τους ηθοποιούς, τους τεχνικούς και με το κοινό. Όλο αυτό είναι μια συνεχής διαδικασία αυτογνωσίας. 

Μαθαίνεις επιχειρηματικά πώς να στέκεις, οικονομικά πώς να ανταπεξέρχεσαι, πώς να διαχειρίζεσαι τους υπαλλήλους σου. Ακόμα και στις παραγωγές τις θεατρικές, πέρα από το καλλιτεχνικό κομμάτι, υπάρχει κι ένα επιχειρηματικό κομμάτι. Κι ουσιαστικά μαθαίνεις πώς να συνυπάρχεις με τους συνανθρώπους σου σ’ αυτή τη ζωή. Άρα είναι πολύ ευχάριστο ταξίδι, με όλα τα καλά του και τα στραβά του, γιατί δεν είναι εύκολο καθόλου.

Ποιος είμαι…

* Επειδή δεν μ’ αρέσει να αδικώ καμία πλευρά μου, έχω αποδεχτεί έπειτα από καιρό και τη σκοτεινή μου πλευρά αλλά και τη φωτεινή μου πλευρά. Νομίζω ότι όλοι μας, ανάλογα με τις συνθήκες και τις περιστάσεις, μπορούμε να γίνουμε και το ένα και το άλλο. Είμαι ένας άνθρωπος επίμονος, δεν το βάζω εύκολα κάτω όταν μ’ αρέσει κάτι. Δεν είμαι ιδιαίτερα ισχυρογνώμων όμως κι απόλυτος. 

Από τη στιγμή που δεν μου κάθονται τα πράγματα έτσι όπως τα θέλω, δεν ξεπερνάω το μέτρο. Είμαι και αισιόδοξος και απαισιόδοξος, και χαρούμενος και κατηφής μερικές φορές και μ’ αρέσει και η μελαγχολία και η κατάθλιψη. Σε γενικές γραμμές είμαι πολύ μπριόζος και μάλλον ισορροπημένος πλέον, με καλά εφόδια και φαίνομαι όχι τόσο ευάλωτος όσο παλαιότερα. Μάλλον πατάω σε καλύτερες βάσεις αυτήν την περίοδο.

Έχω πειραματιστεί

* Στη ζωή μου έχω πειραματιστεί με πράγματα, αλλά αυτά δεν επέφεραν αρνητικά αποτελέσματα πάνω μου. Δεν υπήρξα αυτοκαταστροφικός ποτέ. Επίσης ποτέ δεν έκανα κάτι εξωφρενικό που να είχε σοβαρό αντίκτυπο σε άλλους ανθρώπους.

Ταξίδια

* Το πιο συγκλονιστικό που έχω κάνει είναι τα ταξίδια μου. Έχω πάει μέχρι την άλλη άκρη του κόσμου χωρίς να σταματήσω σε εμπόδια και δυσκολίες. Ταξίδεψα στην Αφρική, τη Βραζιλία και την Ασία. Έφτασα έως την Ιαπωνία. Επίσης πήγα στην Αμερική, στην Ευρώπη. Έχω κάνει αρκετά ταξίδια, πολλά από αυτά, όπως τα αφρικανικά ταξίδια, τα βρήκα συναρπαστικά, γιατί οι εμπειρίες που απέκτησα ήταν μοναδικές, άρα μου έκαναν καλό.

Τολμηρά βήματα

* Νομίζω πως έχω προσφέρει σε ανθρώπους. Δεν είμαι η μητέρα Τερέζα, δεν είμαι τόσο δοτικός άνθρωπος. Αλλά στο βαθμό του εφικτού, έχω κάνει πράγματα για τους άλλους. Σε ψυχολογικό επίπεδο σίγουρα, είμαι στήριγμα για κάποιους ανθρώπους, όπως ήταν κι αυτοί για εμένα, κυρίως της οικογένειας και φίλοι μου. Από εκεί και πέρα στη δουλειά μου έχω κάνει τολμηρά βήματα. Δηλαδή για κάποιους είναι συγκλονιστικό το ότι εμείς μέσα στην κρίση βάλαμε όλο μας το βιος να ρισκάρουμε κάτι, τη στιγμή που η χώρα είναι στα όρια της χρεοκοπίας. Δεν είναι μια συγκλονιστική κίνηση αυτή;

Ρίσκο

* Συνεχίζουμε και ρισκάρουμε αλλά τα «αγαθά κόποις κτώνται». Γιατί αν το φιλοσοφήσει κανείς και το δει απλά, όπως έλεγε και ο Στρίντμπεργκ, «τα πράγματα είναι απλά, αλλά όχι και τόσο απλά». Οπότε ας τα βλέπουμε και μερικές φορές απλά, θέλει μια τόλμη, αλλιώς θα μας φάει το σκοτάδι. 

 Γενικά οι Έλληνες είμαστε των άκρων, αποφασιστικοί μεν, αλλά πολλές φορές κότες, πολύ δειλοί, πάρα πολύ δειλοί και πολύ φοβητσιάρηδες κι έτσι μεμψιμοιρούμε, δηλαδή τρομάζουμε πολύ εύκολα.

Η φτώχεια στον πλανήτη

* Κάνοντας ταξίδια στον Τρίτο Κόσμο είδα τη δυστυχία. Το 90% των ανθρώπων στον πλανήτη ζει σαφέστατα στα όρια της φτώχειας, πράγμα που εμείς δεν έχουμε ζήσει. Παρ’ όλα αυτά είναι με το χαμόγελο στα χείλη και συνεχίζουν και μάχονται κάθε μέρα.

 Εμείς εδώ δεν έχουμε σημείο σύγκρισης γιατί δεν ταξιδεύουμε, αυτό είναι το κακό του Έλληνα, δεν ταξιδεύει κι αν ταξιδεύει, ταξιδεύει στις μπουτίκ της Ευρώπης και της Αμερικής γιατί θέλει να κάνει το μεγαλοαστό. Άμα ταξιδέψει στα σκληρά κομμάτια, που είναι και τα μεγαλύτερα κομμάτια της Γης και δει τι σημαίνει δυστυχία, τότε θα καταλάβει ότι αυτό που θεωρούμε δεδομένο δεν είναι δεδομένο, δηλαδή η υγεία, η στέγη, τα βασικά…

Μια όμορφη χώρα

* Είμαστε από τα λίγα κράτη στον κόσμο που οι άνθρωποι έχουν ένα αποκούμπι στην οικογένεια και, ακόμα και σε περίοδο πείνας, έχουμε κάπου να χτυπήσουμε μια πόρτα. Αυτά τα πράγματα δεν μπορούμε να τα θεωρούμε δεδομένα, την υγεία μας πάνω από όλα και φυσικά το ότι ζούμε σε ένα από τα πιο όμορφα μέρη στον κόσμο. Δεν μπορεί κανείς να είναι ολιγαρκής και ικανοποιημένος όταν δεν αφουγκράζεται, δεν βλέπει, δεν νιώθει σε ποιο κλίμα είναι, σε ποια χώρα είναι, να σταυροκοπιέται κάθε πρωί και να λέει, δόξα τω Θεώ, μια καινούργια μέρα σε μια ηλιόλουστη χώρα, μ’ ένα τέτοιο φως κι έναν τέτοιο καιρό και μια τέτοια θάλασσα και τον πνίγει το είναι του και το ανικανοποίητό του. 

Αυτή η τάση μας να θέλω όλο και παραπάνω κι επειδή δεν τα έχω ρίχνω το κεφάλι κάτω και να γίνομαι καταθλιπτικός, δεν μας αφήνει να προχωρήσουμε. Πρέπει να βγει από το κέλυφός του, από το καβούκι του ο Έλληνας, να ταξιδέψει, να δει έξω από αυτόν, να μη φοράει παρωπίδες…

Αντιφατικοί και φιλόξενοι

* Βέβαια, είμαστε από τους ωραιότερους λαούς του κόσμου κι αυτό είναι το καλό με εμάς, το ότι είμαστε αντιφατικοί. Είμαστε λαός ευγενής, έξυπνος, με έντονα συναισθήματα. Είμαστε παγανιστές, είμαστε της διασκέδασης, ευχαριστιόμαστε τη ζωή, είμαστε δοτικοί, είμαστε φιλόξενοι ως λαός.

Αυτοκαταστροφικοί

* Η φιλοξενία είναι στην ιδιοσυγκρασία μας, δεν αλλάζει αυτό. Κι αυτό το λένε οι ξένοι. Έχω πολλούς φίλους ξένους τους οποίους βλέπω κάθε καλοκαίρι και τους συναναστρέφομαι, αγαπάνε πολύ τους Έλληνες. Την καλή τους πλευρά. Όσο για την κακή τους, λένε ότι είναι αυτοκαταστροφικοί οι Έλληνες, γιατί είμαστε και πολύ αυτοκαταστροφικοί. Μας έχει δωριστεί αυτός ο τόπος κι εμείς τον καταστρέφουμε και τον τόπο και τον ξένο που έρχεται να τον απολαύσει. Θα μπορούσαμε να είμαστε λιγότερο… κλέφτες, πιο τίμιοι, πιο ειλικρινείς, ακόμα περισσότερο ευγενείς, όχι δουλικοί, αλλά να έχουμε με υπερηφάνεια την αίσθηση του σύμπαντος πολύ πιο έντονα.

«Δεν κλαίει ο χαμένος»

* Όλη η Ελλάδα αυτή τη στιγμή νιώθει ότι είναι χαμένη και κλαίει. Ε, λοιπόν, ο Μπόρχες λέει «δεν κλαίει ο χαμένος». Τα πράγματα δεν είναι μόνον έτσι όπως φαίνονται, έχουμε ακόμα αποθέματα κι ας σταματήσουμε την κλάψα κι ας χάσαμε, ας πάμε παραπέρα, να διορθώσουμε αυτά που κάναμε. Αν εμείς ήμασταν με το κούτελο ψηλά, καθαροί, θα είχαμε μια πιο ντόμπρα και πιο σταθερή χώρα. Λοιπόν, τώρα εμείς καλούμαστε να μην κλαίμε. Είμαστε χαμένοι, κλαίμε πολύ. Αν κλάψουμε λιγότερο, θα πάμε πιο εύκολα μπροστά. Τώρα, απολύονται οι υπάλληλοι του Δημοσίου -που δεν έχουν απολυθεί ακόμα- και είναι στους δρόμους και τα καταστρέφουν όλα.

Ανισότητα

* Είμαι παρατηρητής της φύσης, άρα του ζωικού βασιλείου κι επειδή βλέπω εκεί την ανισότητα, αισθάνομαι ότι και στη δική μας φύση, το άνισο είναι μια κατάσταση δεδομένη, φυσιολογική, μη αρεστή αλλά είναι δεδομένη. Το κομμουνιστικό μοντέλο πραγματικά θα ήταν το πιο δημοκρατικό μοντέλο, βλέπουμε όμως ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει. 
Το καπιταλιστικό μοντέλο δεν εμπεριέχει την έννοια της δημοκρατίας, ούτε ζούμε σε μία δημοκρατική χώρα, γι’ αυτό έχουμε αυτά που έχουμε, τους αδικημένους και τους ευνοημένους. Αν ήταν δημοκρατική η χώρα, δεν θα υπήρχαν αδικημένοι. Αλλά δεν είναι στη φύση του ανθρώπου να είναι όλοι ίσοι. Οι άνθρωποι, άλλοι είναι εξυπνότεροι από κάποιους άλλους, άλλοι πιο δραστήριοι, άλλοι πιο οκνηροί.

Τι με κάνει έξω φρενών

* Στην Αθήνα, με κάνει έξω φρενών το ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής εφηύρε την αντιπαροχή. Νομίζω ότι ήταν η μεγαλύτερη καταστροφή. Και μετά ο Ανδρέας Παπανδρέου έβαλε όλους αυτούς που έπρεπε να τους μαζέψει για να πάρει τις ψήφους τους, στο βωμό ενός φιλελεύθερου κινήματος, στο Δημόσιο. Λοιπόν αυτά τα δύο πράγματα είναι η μεγαλύτερη καταστροφή στην Ελλάδα. Ο εχθρός της προόδου νομίζω ότι είναι η μονιμότητα. Κάθε άνθρωπος αν του πουν τελείωσες τώρα, έχεις τα λεφτά σου εφ’ όρου ζωής, θα γίνει λιγότερο εργατικός, θα εξελιχθεί λιγότερο. Κι αυτό έχει αποδειχθεί.

Ισοπέδωση

* Με ενοχλεί και αισθητικά αυτό που προκλήθηκε τότε, με την αντιπαροχή. Να καταστραφούν τόσα παλιά νεοκλασικά κτήρια. Αν ταξιδεύεις στην Ευρώπη σου πέφτουν… τα μάτια από την ομορφιά των πόλεων κι εδώ τα έχουμε ισοπεδώσει όλα στην Αθήνα.

Η πόλη μας

* Δεν υπάρχει οξυγόνο σ’ αυτή την πόλη κι αναγκάζεται κανείς να βγει εκτός πόλεως να μείνει για να μπορεί να κοιμάται το βράδυ και να αναπνέει οξυγόνο. Ενώ αν η πόλη είχε μια ρυμοτομία και μια αρχιτεκτονική, όπως παλαιότερα και απλωνόταν, γιατί υπάρχει χώρος να απλωθεί, τότε θα βλέπαμε μία πόλη αξιοπρεπέστατη. Τώρα βλέπουμε μια πόλη, που στη θέση της αισθητικής βρίσκεται η σαβούρα της, η αντινομία της, η αντιφατικότητά της.

Στασιμότητα

* Σε κοινωνικό επίπεδο, να βλέπω όλοι αυτή τη σαπίλα γύρω μας και τη στασιμότητα με ενοχλεί. Γιατί είμαι ένας άνθρωπος που, από πιτσιρικάς, παλεύω μόνος μου. Όπως παλεύω λοιπόν εγώ κι έχω μάθει να μπορώ να ανταπεξέρχομαι μόνος μου δεν θα έπρεπε και όλοι οι υπόλοιποι να μην επαναπαύονται πίσω από την τσέπη ενός κράτους;

Φιλία

* Επειδή είμαι καλός φίλος, έχω και καλούς φίλους. Επειδή τα πράγματα ξεκινάνε από εμάς κι εμείς είμαστε η αφορμή για όλα, ή το αίτιο μάλλον, νομίζω ότι είμαι καλός φίλος και το έχω αποδείξει εμπράκτως, γι’ αυτό έχω και πολύ καλούς φίλους και όποτε έχω κινδυνεύσει στη ζωή μου, γιατί έχω κινδυνεύσει στη ζωή μου, ήταν δίπλα μου.

Μηχανές

* Στην Αθήνα κυκλοφορώ με μηχανή. Αγαπώ την ελευθερία της. Βάζω αδιάβροχο, παίρνω τα ρούχα μου και φεύγω. Είμαι μανιώδης των μηχανών.

Το Μάλι

* Η χώρα που θυμάμαι έντονα από τα ταξίδια μου ήταν το Μάλι. Ήταν το ταξίδι που έκανα στη Σενεγάλη και στο Μάλι. Γιατί πραγματικά πήγα πολύ πίσω στο χρόνο. Μιλάμε για ένα από τα φτωχότερα κράτη στον κόσμο. Ταξιδεύεις στο Μεσαίωνα και πολύ πιο πίσω. Πρωτόγονες συνθήκες. Αυτό είναι που με κέρδισε. .

Έχω πάει στο Λος Άντζελες και στη Νέα Υόρκη και στο Τόκιο και στο Παρίσι και σε πολλές μεγάλες πόλεις και πραγματικά έχω να πω τα καλύτερα. Συνάντησα πολύ καλούς ανθρώπους, γνώρισα πολύ σημαντικούς ανθρώπους. Οι πόλεις ήταν πόλεις, μπετόν - πόλεις. Ως άνθρωπος συγκινούμαι και καταγράφω μέσα μου ένα ταξίδι που με φέρνει σε επαφή με τη φύση, εκεί που ξεκινήσαμε και εκεί που θα καταλήξουμε.

Στη φύση

* Έχω δε ανθρώπους να διαβιούν στη φύση, σε μια πρωτόγονη κατάσταση, με το χαμόγελο όμως στα χείλη, με τη μουσική σαν μεγάλο όπλο, το χορό και την καλή καρδιά. Τα χρώματα του περιβάλλοντος και κυρίως πώς τοποθετείται ο άνθρωπος πάνω στη φύση, μου έκαναν πάρα πολύ μεγάλη αίσθηση και εντύπωση. Το ταξίδι μου στο Μάλι ήταν μοναδικό. Με μια παν-βρώμικη πρωτεύουσα, όπως το Μπαμάκο, παρ’ όλα αυτά μου άφησε πολύ ισχυρές αναμνήσεις.

Γυμνάζομαι…

* Δεν είμαι ο άνθρωπος που έχει διαβάσει πολύ και δεν με τιμά και ιδιαίτερα αυτό αλλά από την άλλη μεριά ο κάθε άνθρωπος είναι πλασμένος κάπως σε αυτή τη ζωή. Μου αρέσει να γυμνάζομαι, ενώ σε άλλους που διαβάζουν πολύ δεν τους αρέσει να ασχολούνται με το σώμα τους, δεν το φροντίζουν. Εγώ είμαι οπαδός του «νους υγιείς εν σώματι υγιή» όσο μπορώ.

Συγγραφείς

* Διαβάζω Έλληνες συγγραφείς. Βεβαίως τους τραγικούς μας. Βεβαίως κάποιους Αμερικανούς και κυρίως πολύ αγγλικό θέατρο. Στον καλλιτεχνικό χώρο διαβάζουμε αγγλικό θέατρο, σ’ αυτό είμαστε κοντύτερα. Ίσως επειδή ξέρουμε τα αγγλικά καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα. Μ’ αρέσει η γραφή του Παπαδιαμάντη σίγουρα. Είμαι όμως φανατικός αναγνώστης του Καζαντζάκη. Επίσης από τους ποιητές αγαπώ τον Καβάφη, τον Ελύτη… Ο Καββαδίας είναι συγκλονιστικός.

Απελευθέρωση από το δεδομένο

* Μου έρχεται πολύ έντονα ο τίτλος ενός βιβλίου του Jiddu Krishnamurti «Η Απελευθέρωση απ’ το γνωστό». Αυτό το βιβλίο με έχει σφραγίσει. Το «Η Απελευθέρωση απ’ το γνωστό» είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό βιβλίο, είναι το resume του λόγου του Krishnamurti, και ουσιαστικά διδάσκει πώς μπορεί κανείς να ξεφύγει από το δεδομένο, από το παρελθόν, από αυτό που κουβαλάει κι από αυτό που τον καθορίζει στη ζωή, για να μπορέσει να μηδενίσει το κοντέρ του και να μπει νηφάλιος μέσα στα πράγματα. Νομίζω ότι γίνεται πολύ καλύτερος ένας τέτοιος άνθρωπος, άρα η απελευθέρωση από το δεδομένο είναι κάτι ιδιαίτερα σημαντικό.

Ρόλοι

* Υπάρχουν ρόλοι που είναι μεγάλες μορφές. Ο Αίαντας, σαν χαρακτήρας, έχει ένα ενδιαφέρον υποκριτικό πολύ έντονο. Θα μου άρεσε ο Αλκιβιάδης αν θα μπορούσε να μεταφερθεί στο θέατρο. Ο Φιλοκτήτης είναι πολύ ισχυρός. Στον Σαίξπηρ υπάρχουν πάρα πολλοί ωραίοι χαρακτήρες επίσης. Ξεχωρίζω τον Ααρών στον «Τίτο Ανδρόνικο». Στον «Ιούλιο Καίσαρα» υπάρχουν πολύ δυνατοί αντρικοί χαρακτήρες. Ο Σαίξπηρ γενικότερα έχει ελκυστικότατους ρόλους. Το ρώσικο θέατρο είναι μεγάλο θέατρο κι επίσης μ’ αρέσει το γερμανικό και το βόρειο ευρωπαϊκό θέατρο…  Ο Γκαίτε, ο Φάουστ.

Η συνθήκη και η έκπληξη

* Δεν έχω το μεγάλο όνειρο να παίξω τον Μακμπέθ ή τον Άμλετ ή τον Οιδίποδα, δεν είναι αυτό το οποίο διακαώς ποθώ. Μ’ ενδιαφέρει πολύ η συνθήκη με την οποία θα συμβούν τα πράγματα. Ακόμα θα μου άρεσε και η έκπληξη, να έρθουν να μου προτείνουν ρόλους που οι άλλοι βλέπουν σε μένα.

Έπαρση και φιλοδοξία

* Έχουμε όλοι οι ηθοποιοί τη ματαιοδοξία, την έπαρση και τη φιλοδοξία να κάνουμε τους μεγαλύτερους και τους ωραιότερους ρόλους αλλά το ζητούμενο είναι πραγματικά η συνθήκη με την οποία γίνεται κάτι. Νομίζω ότι κανείς κοιτάει και φροντίζει να έχει σωστή κρίση, να κάνει την κατάλληλη επιλογή όταν θα του γίνει η πρόταση. 

Μου έχουν προταθεί σοβαροί ρόλοι, κάτω από συνθήκες οι οποίες δεν ήταν καλές κι ήξερα ότι το αποτέλεσμα δεν θα ήταν το πρέπον κι εγώ δεν θα ήμουν καλός και θα βρισκόμουν εκτεθειμένος. Συγκράτησα τον εαυτό μου λοιπόν και είπα να μην έχω την έπαρση του πρωταγωνιστή. Να μην κάνω το ρόλο εκείνη τη στιγμή και να δω αν κάποια στιγμή είμαι τυχερός και μπορέσω αργότερα ή ας μην τον κάνω καθόλου κι ας κάνω κάτι άλλο. Σε τέτοιες περιπτώσεις βγαίνεις κερδισμένος; Δεν ξέρω... Πρέπει να έχεις πολύ μεγάλα εφόδια στην τσέπη για να ανταπεξέλθεις.

Όνειρα

 

* Κάποτε δεν έκανα καθόλου όνειρα, πήγαινα με τον αέρα. Τώρα, επειδή επιχειρηματικά με τους συνεργάτες μου έχουμε μπει σε μια διαδικασία, αυτό που θα ονειρευόμουνα είναι, όταν περάσουμε εδώ τις εξετάσεις και βιώσουμε καλά το μικρό χώρο, θα ήθελα θεατρικά ένα μεγαλύτερο χώρο για μεγαλύτερα και διαφορετικότερα πράγματα και συνεργασίες άλλου βεληνεκούς γιατί αυτός ο χώρος είναι περιορισμένος. Μπορείς να συνεργαστείς με δύο ή με τρία ή με τέσσερα άτομα μάξιμουμ, δεν χωράει περισσότερους ηθοποιούς εδώ πέρα. Τουλάχιστον για μένα, είμαι κι ένα ψηλό παιδί!.. Θα ήθελα, λοιπόν, να μπω σε μια πιο μεγάλη θεατρική κλίμακα. Αυτό είναι ένα όνειρο.

Τα ζώα

* Αγαπάω τα ζώα. Δεν έχω δικό μου κατοικίδιο, γιατί δεν μ’ αρέσουν πολύ οι ευθύνες και είναι μια δέσμευση τα ζώα. Αλλά και στο σπίτι που ζω τώρα υπήρχε σκύλος από τον κουμπάρο μου, που είναι και συγκάτοικός μου και στης κοπέλας μου το σπίτι υπάρχει γάτα. Οπότε έχω αρμονική σχέση με τα ζώα και παίζω πολύ μαζί τους. Αλλά ο ίδιος δεν έχω ακόμα αποκτήσει δικό μου. Ταξιδεύω όμως με ένα φίλο μου που τα αγαπάει ακόμη πιο πολύ από μένα και πάμε στην Αφρική και τα παρατηρούμε.

 Ταξιδεύοντας, νιώθω τυχερός, είμαι από τους λίγους Έλληνες που έχουν δει τόσο όμορφα ζώα στην Αφρική. Έχω δει όλη την ποικιλία των ζώων και είναι πολύ μεγάλο μάθημα για εμάς τους ανθρώπους να παρατηρούμε τις συμπεριφορές τους. Έχουμε πολλά κοινά στοιχεία με τα ζώα. Και φυσικά να θαυμάζουμε την ομορφιά της φύσης, της δημιουργίας πάνω στα ζώα.

* To catisart ευχαριστεί τον Δημήτρη Πιτσάκη για τη φωτογράφηση.

* Η φωτογράφηση πραγματοποιήθηκε στον πολυχώρο "Faust", Καλαμιώτου 11 και Αθηναΐδος 12, Αθήνα.